Notaris
Ondernemingsvormen
Ondernemingen zonder rechtspersoonlijkheid
De eenvoudigste vorm van een onderneming is zonder rechtspersoonlijkheid. U hebt al een onderneming als u zelfstandig met uw arbeid en/of andere middelen goederen of diensten levert, en daarmee winst wilt maken (namelijk een eenmanszaak).
We kennen de volgende ondernemingsvormen zonder rechtspersoonlijkheid:
- eenmanszaak
- maatschap
- vennootschap onder firma (v.o.f.)
- commanditaire vennootschap (c.v.)
- rederij
In een onderneming zonder rechtspersoonlijkheid is er geen onderscheid tussen het ondernemingsvermogen en het privévermogen van de ondernemer. De eigendommen van de onderneming zijn eigendom van de ondernemer zelf, en voor schulden van de onderneming is de ondernemer persoonlijk aansprakelijk. Dat betekent dat een schuldeiser voor schulden van uw onderneming verhaal kan halen op al uw privébezittingen.
Bent u gehuwd of geregistreerd partner, dan kan dit tot gevolg hebben dat ook uw partner aansprakelijk is voor de schulden. Dit laatste kunt u voorkomen door tijdig huwelijkse voorwaarden [linkje naar huwelijkse voorwaarden] te maken.
De maatschap, v.o.f., c.v. en rederij noemen we ook wel personenvennootschappen omdat het samenwerkingsverbanden tussen personen zijn. Tussen deze vormen bestaan veel overeenkomsten, maar ook verschillen, bijvoorbeeld op het gebied van aansprakelijkheid, vertegenwoordiging en de regels bij ontbinding. De Kamer van Koophandel geeft hier veel informatie over.
Veel ondernemingen beginnen klein als eenmanszaak of personenvennootschap. Als de onderneming groter wordt, kan het raadzaam worden om verder te gaan als BV. Om dat te bereiken, zijn er verschillende mogelijkheden.
Ondernemingen met rechtspersoonlijkheid
Een rechtspersoon is door de wet erkend als een persoon, die net als ieder mens zelfstandig rechten en plichten kan hebben. Dat betekent dat eigendommen van de rechtspersoon alleen aan de rechtspersoon toebehoren, en voor schulden van de rechtspersoon alleen de rechtspersoon aansprakelijk is.
De Nederlandse wet kent de volgende vormen van rechtspersonen:
- besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (BV)
- naamloze vennootschap (NV)
- coöperatie
- onderlinge waarborgmaatschappij
- vereniging
- stichting
- kerkgenootschap
- publiekrechtelijke rechtspersoon (een overheidsorganisatie)
Omdat de BV de meest voorkomende rechtspersoon is voor een onderneming, spreken we hieronder over de BV. De meeste informatie geldt ook min of meer voor de andere rechtspersonen.
Aansprakelijkheid
Wie een onderneming heeft ondergebracht in een BV, kan in principe niet méér geld verliezen dan het bedrag waarvoor hij aandelen heeft genomen. Daarmee is dus het risico dat een schuldeiser beslag legt op privébezittingen beperkt.
Hierop zijn wel enkele uitzonderingen, onder andere:
Bestuurdersaansprakelijkheid
Elke BV heeft een of meer bestuurders. Bij kleine BV’s is de oprichter vaak bestuurder. Een bestuurder is verplicht goed bestuur te voeren over de vennootschap. Doet hij dat niet, dan is hij aansprakelijk voor alle schade die daarvan het gevolg is. Dat betekent onder meer dat schuldeisers van de BV, als de BV niet in staat is om te betalen, bij de bestuurder(s) privé verhaal kunnen halen.
Het is belangrijk hier terdege rekening mee te houden. Een bestuurder voert in principe al onbehoorlijk bestuur als bijvoorbeeld:
- de boekhouding niet goed bijgehouden is;
- de jaarrekening te laat is ingediend bij de Kamer van Koophandel;
- de BV meer winst uitkeert aan de aandeelhouders dan ze kan dragen;
- de BV rekeningen of belastingen zonder meer onbetaald laat;
- de BV verplichtingen aangaat die ze niet kan dragen.
Heeft de vennootschap een raad van commissarissen of raad van toezicht, dan geldt dit ook voor de commissarissen of leden van de raad van toezicht (als zij hun toezichthoudende taak niet naar behoren hebben uitgeoefend).
Borgstelling
Sommige partijen, bijvoorbeeld banken, vragen meer zekerheid van de BV voordat zij een relatie aangaan. Ze vragen dan de bestuurders (of een andere persoon) om zich privé borg te stellen. Gaat u daarmee akkoord, dan geeft u de andere partij het recht om u privé aansprakelijk te stellen als de BV tekortschiet in haar verplichtingen. Hiermee kan de schuldeiser dus alsnog verhaal halen op uw privébezittingen
Statuten
De inrichting van een rechtspersoon wordt bepaald in de statuten. Deze statuten worden voor het eerst vastgesteld in de akte van oprichting. Wilt u iets in de statuten wijzigen, dan is daarvoor opnieuw een notariële akte nodig. (Er geldt een uitzondering voor sommige verenigingen.) Wij denken graag met u mee over de inhoud van de statuten.
Belasting
Een belangrijk aspect van uw keuze voor een rechtsvorm is wat dit betekent voor de belasting. Het belastingstelsel voor ondernemers is erg complex. Het is daarom verstandig om hierover al van tevoren advies te vragen aan een deskundige boekhouder/ accountant of belastingadviseur. Veel informatie kunt u ook vinden op de website van de Belastingdienst.
Zorginstelling
Ons kantoor heeft ruime ervaring met ondernemingen in de zorg. Als in de onderneming meerdere personen als zorgverlener werken, en de zorg wordt betaald uit de Zorgverzekeringswet (ZVW) of de Wet Langdurige Zorg (WLZ), dan moet de onderneming toegelaten zijn als zorginstelling. Dit is geregeld in de Wet toelating zorginstellingen (Wtzi).
Deze Wtzi-toelating moet u aanvragen bij het Ministerie van Volksgezondheid.
Als u aangeeft dat u een zorginstelling wilt oprichten, zorgen wij ervoor dat de statuten aan de eisen voldoen die hiervoor gelden. Dit betekent onder andere dat er een raad van bestuur en een raad van toezicht komen. Een raad van toezicht:
- bestaat uit personen die deskundig zijn en onafhankelijk zijn van de raad van bestuur en de aandeelhouders;
- houdt toezicht op het beleid van de raad van bestuur;
- heeft daarvoor een aantal bevoegdheden, van het stellen van vragen tot en met het ontslaan van een bestuurder.
Graag denken wij met u mee bij het opzetten van uw zorginstelling.